De laatste Lectrr-cartoon die verscheen op de Nederlandse nieuwssite nu.nl.
Volgende maand verschijnt de kersverse cartoonbundel ‘Hara Kiwi 6’ van Lectrr. Goed nieuws voor de Gentse cartoonist die de voorbije maanden turbulente tijden meemaakt. Zijn dagelijkse cartoon op de nieuwswebsite Nu.nl werd opgezegd en ook zijn strip ‘Campus Hilarius’, die in Klasse voor leerkrachten verscheen, werd stopgezet. Ondanks de vele opgezette acties tegen zijn ontslag, vermoedt Lectrr over vijf jaar geen cartoonist meer te zijn en hekelt hij het makke beleid van de media.
“Ach, het gebeurt natuurlijk constant. Als freelancer wéét je zoiets op voorhand. Alleen kom ik het persoonlijk de laatste tijd gewoon erg frequent tegen”, reageert Lectrr op de kort opeenvolgende stopzettingen van zijn publicaties. “Maar ik denk ook niet dat ik de enige ben die dit probleem heeft. De nulmeridiaan loopt niet door mijn gat. Ik zie héél veel tekenaars die na jaren trouwe dienst gedumpt worden. Denk maar aan Maaike Hartjes, die jarenlang in Viva publiceerde. Of Shellac die onlangs uit de Veto gegooid werd na 8 jaar elke week een ‘Freddy’ te hebben getekend. Joep Bertrams die door De Volkskrant aan de kant geschoven werd (en nadien weer binnengehaald na luid protest van de lezer). Steve Michiels die door Focus Knack aan de deur gezet werd. En ik kan nog wel een tijdje doorgaan met opsommen. Het zijn geen makkelijke tijden om als tekenaar actief te zijn. De media hebben het erg moeilijk. Maar goed, dat is niet onze fout natuurlijk: in feite hebben ze het zichzelf moeilijk gemaakt. Men bespaart op inhoud om een mooiere kwartaalwinst voor te kunnen schotelen aan de aandeelhouder. Kranten worden veel dunner, nemen klakkeloos (soms foute) persberichten over (in plaats van zelf artikels te schrijven), ontslaan topfotografen en prijswinnende columnisten, schrappen alle strips en toch verwacht men dat je trouw de krant blijft kopen aan dezelfde prijs. Zo werkt dat natuurlijk niet. In de geschreven pers denkt men nog steeds dat een dvd bij je tijdschrift steken synoniem is voor een hogere oplage. En dat is soms ook wel zo. Maar op de langere termijn hol je je eigen mission statement uit. Want je bedrijft geen journalistiek – je baat een videotheek uit.”
(Als ‘lees meer’-knop niet verschijnt, klik op titel voor meer)
Tegenwoordig veranderen hoofdredacteurs meer van job dan van onderbroek
“In elk geval is het niet makkelijk om een vaste plek te vinden – en te houden”, gaat de cartoonist verder. “Vroeger kon je als cartoonist echt gewoon ergens aan de slag en er je hele leven werken onder dezelfde hoofdredacteur. Tegenwoordig veranderen hoofdredacteurs meer van job dan van onderbroek, en dus is het niet makkelijk om lang genoeg in één blad te blijven. Ik vind het al een succes als ik een paar jaar voor dezelfde opdrachtgever werk. Dat maakt m’n job wel enorm onzeker. Ik weet niet of ik binnen vijf jaar nog wel cartoonist zal zijn. Eerlijk gezegd twijfel ik er steeds harder aan. Nu ben ik 31 jaar. Jong genoeg om het nog eens over een heel andere boeg te gaan gooien. Dat moet ik niet meer proberen als ik 45 ben. Of 60. Dan ben ik voor eeuwig de cartoonist op zoek naar een vast plekkie. Maar het doet wel deugd om te horen dat je een solide fanbasis hebt. Dat mensen echt geraakt worden door je werk. Ook al is er misschien geen kat geinteresseerd om je nog te publiceren. De discrepantie tussen wat het publiek wil, en wat de media hen voorschotelt wordt steeds groter. Maar goed, op dit moment is de liefde tussen mijn publiek en mijn ego nog groot genoeg om verder te blijven gaan. Ik twijfel er niet aan dat hetgeen ik maak waardevol is. Helaas had Lucebert gelijk toen ie zei: ‘Alles van waarde is weerloos’.”
De stopzetting van zijn cartoons op de nieuwswebsite nu.nl, werd door de werkgever naar Lectrr toe gemotiveerd met de omschrijving dat het nu tijd was voor nieuw bloed. De Vlaming werd vervangen door ‘De Familie Doorzon’-tekenaar Gerrit De Jager. “Via omwegen heb ik later te horen gekregen dat ze eigenlijk gewoon een goedkoper aanbod gekregen hadden. Tegen geld kan ik niet opboksen natuurlijk. Hoe onweerstaanbaar en sexy ik er natuurlijk ook uitzie. (lacht) Het is spijtig, want de cartoon was net op het hoogtepunt van zijn populariteit aangekomen: er lag een interessante boekendeal op tafel en er was zelfs een voorstel voor een tv-programma. Dat heeft helaas niet mogen baten.”
Hoe je het ook draait of keert, zo’n opzegging komt altijd hard aan
Dat hij veel steun krijgt van fans na zijn ontslag bij de Nederlandse nieuwswebsite Nu.nl, doet de tekenaar deugd. “Heel veel fans hebben de redactie gemaild om hun onvrede te uiten, en doen dat ook via Facebook en Twitter. De cartoon is nu bijna een maand gestopt, en nog steeds sturen ze mails. Er zijn ook wat kleine acties ontstaan, en één iemand heeft zelfs de moeite genomen om een website te bouwen die nu.nl nabootst, maar de nieuwe cartoon vervangt door mijn dagelijkse cartoon. (
www.lectrropnu.nl) Zodat de diehards die de Lectrr-cartoon op nu.nl erg hard missen ‘m toch gewoon elke dag op hun vertrouwde nieuwssite kunnen krijgen. Erg grappig initiatief eigenlijk. Ik hoop dat ze bij Sanoma (de eigenaars van nu.nl) er ook de humor van inzien. Zelf krijg ik ook heel veel bedankingen en steunbetuigingen. Zoiets doet deugd natuurlijk. De eerste twee, drie dagen na de opzegging was ik echt acht uur per dag bezig om alle mensen persoonlijk een antwoordje te sturen. Complete waanzin! Maar wel erg hartverwarmend natuurlijk. Want hoe je het ook draait of keert, zo’n opzegging komt altijd hard aan.”
De eerste dagen stuurde de redactie van nu.nl de talrijke reacties van de misnoegde fans door naar Lectrr. “Daarna zijn ze ermee opgehouden”, aldus de Gentenaar. “Ik weet dat ze ook opgehouden zijn met te reageren op de mails van mensen die m’n cartoon terug vragen. Ik denk dat het te arbeidsintensief begon te worden. In elk geval hebben ze het wel gemerkt.” Of al die acties iets uithalen daar vreest Lectrr, in het ware leven Steven Degryse, voor. “Stiekem hoop je van wel, want het publiek is erg enthousiast, maar tegelijk weet ik ook wel dat ik realistisch moet blijven. Er zijn geen abonnementen mee gemoeid, een gratis website kan niet onder druk worden gezet door abonnees die dreigen op te zeggen. In elk geval loopt de cartoon gewoon elke dag door op mijn eigen website (
www.lectrr.be). Tot ie elders opgepikt wordt (al is de kans erg klein, kranten vinden m’n werk wel leuk maar hebben meestal geen budget), of tot ik er de brui aangeef. Want het is intensief, zo’n dagelijkse cartoon.”
Lectrr heeft een heel andere kijk op de stopzetting van zijn strip ‘Campus Hilarius’ in Klasse voor Leraren. “Dat is natuurlijk een ander verhaal. Het is het product van het Ministerie van Onderwijs, en we weten allemaal hoe moeilijk de begrotingen rond geraken dezer dagen. Het blad is aanzienlijk minder dik geworden. Heel lieve mensen, daar bij Klasse – en ‘Campus Hilarius’ beschouw ik als één van m’n favoriete strips. Ik ben hen superdankbaar dat ik dat voor hen heb mogen maken. Het is ook een erg leuk publiek geweest. En ik weet –for a fact– dat er nu héél veel leraarskamers zijn waar een stripje van me tegen het prikbord omhoog hangt. Als dat geen kinderdroom is die uitgekomen is?”
Het slechte nieuws van de voorbije maanden houdt Lectrr niet tegen om volgende maand volop te pronken met een nieuwe cartoonbundel. “‘Hara Kiwi 6’ is inderdaad een feit! Op dit eigenste moment staat ergens in Nederland een drukker te zweten boven een drukpers die aan een rotvaart de ene na de andere debiele grap op papier perst. De cartoonreeks loopt ondertussen al een vijftal jaar (fingers crossed!) in Veronica Magazine in Nederland, en heeft ook stilaan elders in Europa een goeie naam weten te veroveren. Dan heb ik het over vertalingen in bladen in Turkije, Hongarije, Engeland, Frankrijk, Duitsland en zelfs Zuid-Afrika. En er is ook concrete interesse uit de Scandinavische landen en de VS, dus met ‘Hara Kiwi’ gaat het lekker. Alleen in Vlaanderen lukt het maar niet. Behalve Stripgids is er niet één blad dat interesse toont. Maar goed, daar lig ik allang niet meer wakker van. Vlaanderen volgt wel als de rest van de wereld aan de Hara Kiwi is. Het wordt weer een album vol onnozele grappen, flauwe grollen en spitsvondige witzen. Op FACTS (23 en 24 oktober in Flanders Expo, Gent) zal ik het voor het eerst signeren – de week daarna zit ik op de Boekenbeurs in Antwerpen (1 november, de stand van Pinceel), en ik zal ook nog wel eens in Nederland opduiken.”
Zijn goede humeur verliest de tekenaar niet. En hij voegt er nog mysterieus aan toe dat we op 12 oktober naar ‘Man Bijt Hond’ moeten kijken.
