In ‘Kruissteekjes’, de Nederlandse vertaling van ‘Broderies’ van Marjane Satrapi (‘Persepolis’ en ‘De muzikant’), brengt de ik-persoon rechtstreeks verslag uit van de gesprekken tussen haar oma en een clubje Iraanse vriendinnnen. Het onderwerp, geheel onuitputtelijk: mannen.
Als lezer schuif je aan bij vrouwen die luchtig en vrijuit praten over hun relaties. Luchtig? Zo lijkt het wel, maar wat Satrapi hier doet is echt niet min. Ze ontmaskert van binnenuit de hypocrisie van een traditioneel vrouwonvriendelijke cultuur. De dames zijn er weliswaar geregeld ingetuind, maar ze hebben gaandeweg geleerd (‘the hard way’ dus) hoe met mannen en hun pretentieuze overmacht om te gaan. Niks geen onderdrukte slavinnen, wel uiterst pragmatische ladies die echtgenoten, toekomstige of anderszins, zonder veel wroeging om de tuin leiden. Die vragen er toch om? Neem de titel. Die slaat op de relatief eenvoudige techniek om maagdenvliezen te herstellen, en dat is maar een van de vele manieren om de simpele duiven die mannen zijn, een koekje van eigen deeg te serveren.
In de expliciete gesprekken die de vrouwen met elkaar hebben, doorprikken ze op hartverwarmende wijze het vertekende beeld dat we hier wellicht nog al te vaak hebben van de Iraanse vrouw. In dit boek krijg je wel eens de indruk dat de expliciete taal voor Satrapi dient om de wat beperktere inhoud te maskeren. Maar desondanks blijft ze heel boeiend om lezen. Ze hanteert een schokkerige manier van vertellen, die op elke pagina wel resulteert in een pointe of twee. Een blijvertje. (IV)
Marjane Satrapi,
Kruissteekjes. Atlas, 2006, 136 blz.(ongenummerd), € 16.50.
****