Marc Legendre wint Bronzen Adhemar / Vlaamse Cultuurprijs voor de Strip 2013 (foto copyright Stripgids/Bart Van der Moeren)
Marc Legendre, de auteur van onder meer Biebel, Verder en Amoras, is de laureaat van de Bronzen Adhemar / Vlaamse Cultuurprijs voor de Strip 2013. Legendre ontvangt op de openingsceremonie van het Stripgids festival Turnhout op vrijdag 13 december uit handen van Vlaams minister van Cultuur Joke Schauvliege de Bronzen Adhemar en de prijs 12.500 euro van de Vlaamse Gemeenschap. Het festival loopt van 13 tot 15 december en wijdt een overzichtstentoonstelling aan het werk van Marc Legendre.
Op 17 april koos een onafhankelijke jury, onder voorzitterschap van Steven Dupré, met Marc Legendre voor een uitzonderlijk veelzijdig kunstenaar die zichzelf herhaaldelijk opnieuw uitvindt en zo zijn plaats kreeg binnen elke generatie van stripmakers.
Marc Legendre, geboren in 1956, werd in de jaren ‘80 en ’90 bekend met twee jeugdseries, Biebel en Sam. Biebel was een knotsgekke, hyperkinetische stripserie, waarin Legendre het surrealisme van zijn grote voorbeeld Marc Sleen in Nero kruiste met het anarchisme van de toenmalige gagseries uit voornamelijk het weekblad Robbedoes. Met Sam, een stoere meidenreeks over de titelheldin die in een garage werkte, maakte Legendre met tekenaar Jan Bosschaert een strip die nog steeds algemeen beschouwd wordt als een van de beste series ooit gemaakt voor dat lezerssegment.
Legendre, die ook kortstondig hoofdredacteur was van het stripblad Kuifje en het Suske en Wiske weekblad, leidt vanaf 1995 een teruggetrokken bestaan op de Canarische eilanden. Eilanden zouden voortaan letterlijk en figuurlijk een terugkerend thema worden in zijn werk.
In 2005 verraste hij vriend en vijand met de verschijning van Finisterre, zijn eerste grafische roman en het eerste deel van een drieluik over zinloosheid. Met opvolger Verder trok Legendre alle registers open: hij experimenteerde naar hartenlust met zijn grafische vertelvorm, waarbij hij niet alleen tekende, maar ook bewerkte foto’s gebruikte. Voor veel lezers ging Legendre te ver, maar de literaire wereld sloot hem in de armen met een nominatie voor de Libris Literatuurprijs.
In Wachten op een eiland, het afsluitende deel van het drieluik, ging Legendre ten slotte op zoek naar een evenwicht tussen enerzijds een toegankelijk idioom en vertelritme en anderzijds een verontrustende subtekst.
Vervolgens maakte Legendre een bewerking van Reynaert de Vos op tekst van René Broens en Asem, een nagenoeg tekstloze strip over racisme. Tussen al deze activiteiten door schreef hij ook jeugdliteratuur en scenario’s voor albums van onder meer Charel Cambré en Kristof Spaey en nieuwe albums van Sam.
Terwijl de lezer zich verwachtte aan een volgend onthutsend boek, nam de carrière van Legendre vorig jaar terug een scherpe bocht, toen bekend werd dat hij als schrijver werd toegevoegd aan het team dat De Rode Ridder maakt, naast scenarist Martin Lodewijk en tekenaar Claus Scholz. En pas na de jurering van de prijs maakte WPG Uitgevers bekend dat Legendre ook de scenarist is van Amoras, de nieuwe spin-off van Suske en Wiske, die de moederserie nieuw leven moet inblazen en meteen de eerste grote stap betekent van de uitgevers in hun strategie van character development.
Uit het juryrapport:
“De jury bekroont in Marc Legendre een extreem veelzijdig kunstenaar, die niet aflatend de grenzen van de strip en andere media opzoekt, bovendien vaak met een diep geworteld sociaal engagement. Legendre is een allround auteur die alles gebruikt wat de strip kan dienen en die blijk geeft van een beheersing van elk aspect van het medium.
Hij tekent en schrijft, voor zichzelf of anderen, in uiteenlopende genres en kunstvormen, van een komische jeugdserie tot doordachte graphic novels, en voor alle leeftijden. De knotsgekke Biebel en de verfrissende Sam staan in het collectieve geheugen gegrift en smaken als zoete nostalgie voor meer dan één generatie. Met meer recente projecten zoals zijn drieluik rond zinloosheid Finisterre, Verder en Wachten op een eiland verkent Legendre, wars van alle conventies, de grenzen en raakvlakken tussen beeldverhaal en literatuur. Zijn huidige werk roept uiteenlopende reacties op, omdat hij in een medium in evolutie routes kiest die niet voor de hand liggen en waarin niet iedereen hem volgt. Legendre is een auteur van wie het publiek nog veel mag verwachten, maar niet per se dat wat het verwacht.
De jury waardeert in het werk van Legendre de integriteit van zijn zoektocht naar steeds nieuwe uitdrukkingsvormen van wat hem raakt en wat er leeft in de maatschappij, vrij van commerciële drijfveren. Hij denkt ‘out of the box’, durft flink buiten de lijntjes te kleuren en werkt samen met uiteenlopende kunstenaars, die zijn werk inspireren. Hij heeft de moed om aan lange, niet voor de hand liggende projecten te werken. Hij is begaan met en op de hoogte van wat er in de stripwereld reilt en zeilt, even goed met de jonge generatie die in de startblokken staat als met zijn generatiegenoten.
De jury wenst de laureaat veel succes in zijn vaak onvoorspelbare traject en hoopt dat hij zichzelf blijft heruitvinden.”
De jury vergaderde op woensdag 17 april 2013 en bestond uit Steven Dupré (voorzitter – laureaat 2010-2011), Johan De Moor, Jan Bosschaert, Walter Pauli, Mieke De Loof, Ilke Froyen, Lieve Scheers en Anja Goyens. Jan Bosschaert en Mieke de Loof verlieten bij de finale stemming de vergadering wegens persoonlijke en/of professionele banden met de auteur.
Stripgids
Marc Legendre is de 20ste laureaat van de Bronzen Adhemar, die sinds 1977 wordt uitgereikt en sinds 2003 door de Vlaamse overheid wordt erkend als Vlaamse Cultuurprijs voor de Strip. De Bronzen Adhemar / Vlaamse Cultuurprijs voor de Strip is een samenwerking tussen Stripgids en de Vlaamse overheid.
Stripgids heeft de ambitie de kwaliteiten en het onschatbare erfgoed van de Vlaamse strip internationaal te promoten door het gelijknamige tijdschrift, tentoonstellingen, het Vlaams Documentatiecentrum voor de Strip en het tweejaarlijkse Stripgids festival in Turnhout.
