Over het conflict in het Midden-Oosten is al veel geschreven. En of je nu romans van pakweg David Grossman of Yasmina Khadra over de zaak leest, essays van Edward Said, Amin Malouf of Amos Oz, er is steeds één ding waar je niet naast kan kijken: de problemen van vandaag zijn enkel te begrijpen door wie de geschiedenis kent. Al dreigt kennis van de geschiedenis in deze ook wel eens tot een zekere moedeloosheid te leiden.
De Amerikaan Joe Sacco maakte in het verleden al hoog aangeschreven getekende reportages over de oorlog in het voormalige Joegoslavië en over de Palestijnse kwestie. In ‘Footnotes in Gaza’ duikt hij de geschiedenis in, en onderzoekt twee slachtingen die het Israëlische leger in 1956 – terwijl de rest van de wereld naar het Suezkanaal keek – aanrichtte in de Gazastrook. Hij praat met betrokkenen, zoals de later vermoorde Hamasleider Abed El-Aziz El-Rantisi, die als 9-jarige de slachting overleefde. “Het heeft een wond in mijn hart geslagen die nooit helemaal kan helen. Ze hebben haat in ons hart geplant.”
Sacco heeft in zijn eentje een nieuw genre uitgevonden, en tot grote hoogte gebracht: de journalistieke documentaire. Zijn boek – waar hij zomaar eventjes zes jaar aan werkte – is genuanceerd, schept klaarheid en maakt aanschouwelijk waar de verbetenheid in het Palestijns-Israëlische conflict vandaag komt. Geen boek waar je vrolijk van wordt, wel een aangrijpend en uitvoerig verslag van een onderzoek naar een vergeten tragedie. (TH)
Joe Sacco
‘Footnotes in Gaza’, Metropolitan Books, 418 blz., €29,95.
(Engelstalig)
****
