Dit is weliswaar geen strip, maar door dergelijke details wens ik mijn recensiedrift en -lust niet te laten temperen. Tenminste niet als ik een goed boek in de hand houd, en dat is hier het geval. Spinoza blijft een veel gelezen, geprezen en geciteerd filosoof (sla misschien ‘Door Spinoza’s lens’ van Tinneke Beeckman nog eens open), maar van zijn leven is maar weinig met zekerheid geweten.
Daar zit auteur Erik Bindervoet absoluut niet mee: hij speculeert, veronderstelt, gist en verzint maar raak. In een hoogst onbekommerde stijl zet hij een beeld neer van de achtereenvolgens Amsterdamse, Rijnburgse, Voorburgse en Haagse lenzenslijper dat, wie weet, best eens zou kunnen kloppen. Aan zijn bronnenstudie heeft het zeker niet gelegen, alleen blijken die bronnen doorgaans hopeloos onbetrouwbaar. Bindervoet maakt daar allemaal geen geheim en zeker geen probleem van, en ik geef hem groot gelijk: als het niet klopt, wat dan nog, prima verhaal, laat me toch met rust.
In het (veel kortere) deel dat de filosofie van Spinoza behandelt is de auteur even luchtig, maar geheel ad rem. Is de tekst genieten, de illustraties van Saskia Pfaeltzer zijn dat evenzeer. Ze zijn nu eens flou, vlekkerig en streperig, dan weer heel scherp. En ze zijn overvloedig, kleurig en – geheel in overeenstemming met de tekst – grappig. Geweldig boek. (IV)
Leve de lenzenslijper ERIK BINDERVOET & SASKIA PFAELTZER ‘Spinoza’s achtbaan’, Wereldbibliotheek, 144 blz., €24,95.