Charel Cambré heeft vanavond, 2 april, in de Warande in Turnhout de Bronzen Adhemar 2020 en de bijhorende cheque van 10.000 euro gekregen uit de handen van Vlaams minister van Cultuur Jan Jambon. Ook ‘stripfiguur’ Marc Van Ranst kwam de laureaat groeten op een uitreking zonder publiek en confrom de coronamaatregelen.
De uitreiking werd vorig jaar uitgesteld vanwege de tweede lockdown. Gelukkig kon ze dit keer, ondanks de ‘paaspauze’ toch doorgaan. Een opname van de livestream kunt u hier bekijken.
Samen met juryvoorzitter Jeroen Janssen bracht minister Jambon hulde aan de “Willy Vandersteen van zijn generatie” (dixit het juryrapport). Minister Jambon zei dat “strips en Vlaanderen samen gaan. De Bronzen Adhemar bekroont het oeuvre van een stripauteur. In die zin zijn het alleen de groten die de prijs verdienen”.
Op de vraag of strips ook een plaats moeten krijgen in het reglement van de nieuwe Vlaamse literatuurprijs (de Grote en de Kleine Boon) antwoordde Jambon dat daarover overleg met de initiatiefnemers moest worden gepleegd. “Strips en Vlaanderen zijn zo met elkaar verbonden dat we moeten onderzoeken of daar geen aparte prijs bijhoort”. De Bronzen Adhemar was tussen 2005 en 2016 de officiële Vlaamse cultuurprijs. Vanaf 2018 reikt Stripgids de prijs op eigen initiatief uit. Jambon beklemtoonde ook dat Literatuur Vlaanderen veel stripprojecten steunt. “Ik denk dat we er ook belang bij hebben dat er een referentiepunt ontstaat en dat we naar een meer structurele subsidiëring gaan. Het gesprek daarover moet met Literatuur Vlaanderen worden aangegaan.”
Stripgids was tot 2017 structureel erkend door Literatuur Vlaanderen. Sinds 2018 is er vooral ondersteuning van de stad Turnhout, de provincie Antwerpen en Europa. Minister Jambon voorzag in 2020 een overbruggingssubsidie die gebruikt werd voor het Vlaams Documentatiecentrum voor de Strip (zie hieronder)
“Strips en Vlaanderen zijn zo met elkaar verbonden dat we moeten onderzoeken of daar geen aparte prijs bijhoort”
Tentoonstelling: In het hoofd van Charel Cambré
Charel Cambré opende ook de overzichtstentoonstelling ‘In het hoofd van Charel Cambré’ in diezelfde Warande. De tentoonstelling toont originele platen uit ‘Amoras’, ‘Spring’, ‘Filip & Mathilde’ en alle andere projecten van Cambré. Ze is tot 2 mei gratis te bezoeken (reserveer je ticket online). Daarna verhuist de tentoonstelling naar het Stripmuseum in Brussel. De catalogus verscheen bij uitgeverij Oogachtend.
Centrum Jan Smet
Tijdens de feestelijke uitreiking werd ook Jan Smet in de bloemetjes gezet. Turnhouts burgemeester Paul Van Miert maakte bekend dat het Vlaams Documentatiecentrum voor de Strip binnenkort zal worden omgedoopt tot ook het Centrum Jan Smet. Deze collectie van duizenden naslagwerken over strips verhuisde vorige week naar de nieuwe bibliotheek van Turnhout op de Warande-site. Stripgids schonk ook meteen het verenigingsarchief aan de stad Turnhout. Dat archief vertelt de geschiedenis van Stripgids dat in 1974 door Jan Smet werd opgericht. “Dat Turnhout zich de Vlaamse stripstad durft noemen, hebben we aan jou te danken,” zei de burgemeester. Jan Smet zei in een videoboodschap vereerd te zijn met de aandacht, “maar het hoefde allemaal niet voor mij”, zei hij.
De ironie van het lot wil dat Literatuur Vlaanderen geen subsidie wilde toekennen voor de tentoonstelling omdat economische censuur geen echte censuur is volgens het letterenfonds.
‘X – Censuur en beeldcultuur’
Stripgids werkte de voorbije maanden niet alleen aan de tentoonstelling rond Charel Cambré. In samenwerking met het Nationaal Museum van de Speelkaart in Turnhout en het Stadsarchief werd de tentoonstelling ‘X – censuur en beeldcultuur’ gebouwd. Curator Piet Van Hecke (M_hka) belicht hoe censuur zowel op politiek, religieus, economisch als sociaal vlak impact heeft gehad op de heersende beeldcultuur van dat moment. “De speelkaart en de strip vormen het uitgangspunt bij dit onderzoek, beide zijn als medium immers vaak blootgesteld aan verbod en censuur,” zegt Van Hecke.
Naast een aantal unieke originele platen van stripauteurs als Marc Sleen, Jef Nys, Kim, Lectrr, Marvano en (ja) Charel Cambré is er in de expo ook een ‘Salon der geweigerden’ ingericht. Steven Dupré (Bronzen Adhemar 2011) toonde in Stripgids#8 al zijn projecten die om commerciële redenen geweigerd werden. Censuur om economische of commerciële redenen is een apart geval, maar daarom niet minder verontrustend. De ironie van het lot wil dat Literatuur Vlaanderen geen subsidie wilde toekennen voor de tentoonstelling omdat economische censuur geen echte censuur is volgens het letterenfonds. Voer voor een vurig debat.De tentoonstelling blijft open tot 7 november. Reserveren kan hier.
Duizend bommen en castraten
Op 16 mei opent in het Paleis voor Schone Kunsten in Brussel ‘Duizend bommen en castraten’. Deze tentoonstelling kadert in Difference Day, de Dag van de Persvrijheid die traditioneel door de VUB en BOZAR wordt georganiseerd op 3 mei.
De tentoonstelling is gebaseerd op het gelijknamige boek van Jan Smet dat twee maanden geleden verscheen. Dit monumentale standaardwerk oogstte niets dan lof, tot in deVolksrant en het NRC Handelsblad toe. De tweede druk ligt sinds gisteren in de winkel.
De educatieve tentoonstelling is een samenwerking tussen Uitgeverij Vrijdag en het Centrum Jan Smet – Vlaams Documentatiecentrum voor de Strip. Ze blijft tot 15 mei in het Paleis voor Schone Kunsten en gaat dan op reis.
Inschrijven kan hier.
De lente van 2021 wordt dus de lente van Stripgids. En dan moet nummer 9 van ons onvolprezen tijdschrift nog komen. De verschijning ervan is voorzien in juni. Abonneer u alvast hier.
