EXPO Duizend Bommen en Castraten

Uitleenexpo voor bibliotheken over censuur in de strip

Censuur: een kader

Censuur is van alle tijden en van alle plaatsen. Altijd en overal, en in alle vormen van kunst en entertainment, zijn er dingen die niet mogen. Presidenten, pastoors, politici, politiemannen en puriteinen: allemaal blijken ze wel eens lange tenen te hebben en proberen ze dingen te verbieden.

In de wereld van het beeldverhaal is dat niet anders. In tijden waarin (zelf)censuur weer helemaal terug is en lange tenen nog langer zijn geworden, is dit thema bijzonder actueel. 

In januari 2024 overleed Belgisch strippionier en auteur Jan Smet (1945). Over stripcensuur schreef Smet ‘Duizend Bommen en Castraten’, dé bijbel over censuur in de strip. Het boek vormt de leidraad voor deze reizende Nederlandstalige expo over de verbazingwekkende schaduwgeschiedenis van het beeldverhaal.

Inhoud expo

De expo ‘Duizend Bommen en Castraten’ biedt een kleurige en fascinerende inkijk in wat er allemaal niet mocht of kon in één of ander tijdraam van de (strip)geschiedenis. Ze verbeeldt enkele bekende, soms fel gemediatiseerde zaken rond stripcensuur, maar heeft ook aandacht voor ondergesneeuwde of vergeten vormen van censuur.

  • In tien zuilen behandelt de expo een aantal sprekende thema’s, gebaseerd op de bekende censuurbalken: geweld, alcohol, roken, drugs, vloeken, racisme, majesteitschennis, cartoonisten en naaktheid. 
  • Een stapaneel onthult hoe zelfs een internationaal gerenommeerd stripauteur als Steven Dupré een ontluisterende lijst aan onafgewerkte of geweigerde stripprojecten kan voorleggen. Budget, kwaliteit, timing, afspraken, smaak… De redenen waarom al dat moois van de Bronzen Adhemarlaureaat 2011 nooit gepubliceerd werd, zijn legio. Ook de geweigerde projecten van stripauteur Stedho staven dat censuur in de literaire wereld allesbehalve een unicum is.

  • Het sluitstuk van de expo is een kort filmpje waarin stripauteur en cartoonist Kim Duchateau de absurditeit van censuur aantoont.

De expo wil niemand choqueren, noch wil ze een statement zijn. Ze wil alleen een bijdrage leveren aan een heikel en hedendaags debat.

Technisch

  • 10 zuilen/totems (200 cm x 55 cm)
    Stadur 19 mm, laag in gewicht, stijf, gemakkelijk te hanteren, 100% PVC-vrije, lichtgewicht schuimplaat met een kern van geschuimd polystyreen en toplagen van wit ‘stadurlon’.
    Door de tandgroeven gemakkelijk in elkaar te puzzelen. Worden geleverd in pakketten van vier panelen (ingepakt in bubbelplastiek) waarmee telkens één zuil kan worden gemaakt.
  • 1 stapaneel (200 cm x 100 cm)
    Stadur 19 mm, laag in gewicht, stijf, gemakkelijk te hanteren, 100% PVC-vrije, lichtgewicht schuimplaat met een kern van geschuimd polystyreen en toplagen van wit “stadurlon”. Met staander. Aan beide kanten bedrukt (met dezelfde tekst).
  • 24 A4-pagina’s
    Met voorbeelden van strips die de economische censuur niet hebben overleefd, o.a. Galaxa, De Rode Ridder, Pioniers van de nieuwe wereld, Robert & Bertrand, Lucky Luke.
  • 1 usb-stick
    Met bestand filmpje Kim Duchateau.
    Zelf te voorzien: een tv om video af te spelen.

PRAKTISCH

De expo is flexibel op te stellen, naargelang de ruimte en mogelijkheden van de eigen locatie.

De expo wordt standaard zelf opgehaald en opgebouwd door de huurder (na afspraak, in Turnhout). De materialen zijn makkelijk in elkaar te steken. De infofiche met volgorde van de plaatsing wordt meegeleverd met de expo.

Indien de expo niet door de huurder zelf kan opgehaald worden, kan Stripgids het transport en de opbouw voor zijn rekening nemen.

Kosten

  • Huur per maand: 495 euro
  • Huur per maand indien opbouw en transport door Stripgids: 995 euro + 0,45 euro/km

De genoemde prijzen zijn exclusief btw.

De huurder is verplicht de expo te verzekeren.

Meer info

Collega Kurt Morissens bezorgt je graag meer info over alle inhoudelijke en praktische zaken.

Tel. 0497 79 25 23 of mail naar gro.sdigpirts@ofni