In 2011 verscheen ‘Rik Wouters – een biografie’, van de hand van Eric Min. In 2014 maakte Joris Vermassen de strip ‘Het Zotte Geweld’, en nu komt de graphic novel ‘Nel – een zot geweld’, tekst van Peter Theunynck en illustraties van Lies Van Gasse uit. Je zou dus haast geneigd zijn om te zeggen: het gaat goed met de echtelieden Wouters. Maar met het pijnlijk korte leven van Rik en het grondeloze verdriet dat Nel daardoor ten deel viel in gedachte, maken we dat grapje beter niet.
Dit zot geweld is een liefdesverhaal. Als meisje heeft Nel de guts om te ontsnappen aan het beklemmende milieu waarin ze geboren wordt. Ze wordt verliefd op de jonge kunstenaar Rik, die geen cent te makken heeft maar haar helemaal inpakt. Nel vertelt het ons allemaal heel direct: haar hoop en haar twijfels, haar misstappen en overpeinzingen, de armoede, de oorlog, de gesprekken met Rik en de vrienden. Weinig daarvan is overgeleverd, dus strikt historisch is het allemaal niet. Eric Min, die de inleiding heeft geschreven, struikelt daar niet over, dus hoeven wij dat ook niet te doen. Laat ons gewoon meegenieten met de vreugden en mee treuren met de pijn van het jonge koppel.
Peter Theunynck vertelt met horten en stoten. Dat stoort het verhaal niet, integendeel, zo houdt het vaart. De tekeningen zijn prachtig, heel erg ‘Wouters’, wat natuurlijk gewaagd is: welke illustrator durft zich te meten met dit genie? Van Gasse doet het briljant, snel en spontaan. Ze werkt, net als het grote voorbeeld, in bister, in aquarel, in gouache, in Oost-Indische inkt. Zelfs de ‘papiersoorten waarop’ zijn boeiend. Je kunt Rik Wouters niet beter eren dan door met vaardige hand en eigen accent zijn stijl, zijn materialen en en zijn onderwerpen in herinnering te brengen. Nel in haar rood gestreepte jurk, Nel eindeloos poserend, Nel liggend op bed, haar naakte buste, Rik met de ooglap, de hond, de kat. In de marge krijgen we ook nog wat technische info, bijvoorbeeld hoe Rik zijn olieverf met terpentijn verdunt zodat zijn schilderijen dat typische, warme aquareleffect krijgen. Dat deze man een onvoorwaardelijke bewonderaar was van die flauwerik Renoir met zijn kitscherige suikergoed-en-marsepeinkleuren, het moet hem worden vergeven.
We hebben ons voor het schrijven van deze recensie moeten behelpen met de pdf-versie van het boek, dat nog niet in de winkel lag. Dat is uiteraard geen voordeel, maar wat we op het scherm hebben gezien laat het beste, neen, het àllerbeste verhopen.
‘Nel – een zot geweld’
Peter Theunynck en Lies Van Gasse,
Wereldbibliotheek, 225 blz., €29,99.
