Op 8 mei werd in heel de wereld de 75e verjaardag herdacht van het einde van de Tweede Wereldoorlog in Europa. Sindsdien verschenen er talloze strips over leven en dood tijdens de wereldbrand.
“Der Tod eines Menschen: das ist eine Katastrophe. Hunderttausend Tote: das ist eine Statistik!” (“De dood van één mens is een tragedie; de dood van miljoenen slechts een statistiek.”) Die betekenisvolle zin – vaak foutief toegeschreven aan de Sovjetleider Stalin – schreef de Duitse auteur Kurt Tucholsky in zijn Französischer Witz uit 1932. De balans na het einde van de Tweede Wereldoorlog was verschrikkelijk: miljoenen doden en onmenselijk leed, de concentratie- en uitroeiingskampen, Oradour-sur-Glane, Lidice, Meensel-Kiezegem en talloze andere dorpjes, de inzet van kernwapens, en pijn die tot op de dag van vandaag blijft duren. Kijk maar naar de recente reeksen op het VRT-net Canvas, Kinderen van de Holocaust, Kinderen van het Verzet en ook Kinderen van de collaboratie.
Voor wie die tijd abstract en veraf lijkt, kan nu het pas verschenen tweeluik Scherven / Littekens van de Nederlandse stripmaker Erik de Graaf ter hand nemen. Correctie: Scherven, het eerste deel, verscheen tien jaar geleden. De Graaf werkte sindsdien aan het tweede deel.
De dood van één mens is een tragedie; de dood van miljoenen slechts een statistiek.
Familiegeschiedenis
In Scherven zoomt de lezer in op Victor en zijn voormalige lief Esther. Die lopen elkaar toevallig tegen het lijf op 4 mei 1946, bijna een jaar na het einde van de oorlog. Dat gebeurt bij het graf van een vriend die in de turbulente meidagen van 1940 omkwam. Victor en zijn maat Chris waren als jongemannen opgeroepen om het Nederlandse vaderland te verdedigen. Na de dood van Chris belandt Victor in het verzet en zint op wraak. Zijn geliefde Esther, een jodin, moet samen met haar familie onderduiken. Haar verhaal, boordevol wreedheid en pijn, vernemen we in Littekens.
De Graaf putte voor dit grootse tweeluik uit zijn eigen familiegeschiedenis, die in grote lijnen achteraan in elk album wordt uit de doeken gedaan. En hierin schuilt zonder enige twijfel ook de kracht van dit verhaal; De Graaf voert doodgewone mensen op, die hartverscheurende keuzes moeten maken in moeilijke tijden. Zo wordt de oorlog geen zaak meer van miljoenen doden, maar van herkenbare, dichtbije vrouwen, mannen en kinderen.
Scherven / Littekens is uitgegeven bij Dupuis.
The making of… Schreven/Littekens
Erik de Graaf neemt de lezer mee in een verhaal dat deels gebaseerd is op zijn eigen familiegeschiedenis. Naar aanleiding van de 75e verjaardag van het einde van WO II.
Geplaatst door Stripgids op Vrijdag 12 juni 2020
