In het kader van Difference Day (de Dag van de persvrijheid, 3 mei) presenteert BOZAR in samenwerking met Stripgids en Uitgeverij Vrijdag Duizend bommen en castraten. Deze educatieve tentoonstelling schetst een boeiend overzicht van hoe censuur rond thema’s als geweld, drugs, racisme, taalgebruik of seks doorsijpelt in de Belgische maar ook internationale stripliteratuur. Van Morris (Lucky Luke) tot Hergé (Kuifje), Uderzo & Goscinny (Asterix), Franquin (Guust Flater), Willy Vandersteen (Suske en Wiske), Jerome Segel & Joe Shuster (Superman), Milo Manara,…
Niet alleen journalisten worden soms gehinderd of bedreigd wanneer ze hun job willen doen. Ook cartoonisten en stripauteurs hebben altijd al in de frontlinie gestaan wanneer het erop aankwam vrijuit te kunnen spreken. In februari 2021 verscheen het boek Duizend bommen en castraten van auteur en stripkenner Jan Smet, dat momenteel in tweede druk gaat. Met treffende voorbeelden maakt het boek duidelijk hoe censuur over de jaren heen de strip in haar macht hield en hoe de tijdsgeest verandert.
Stripcurator Kurt Morissens (medewerker van het Belgisch Stripcentrum en ook van Stripgids) verwerkte het boek tot een tentoonstelling waarin voorbeelden uit de Belgische en internationale stripliteratuur worden verzameld rond zeven verschillende thema’s: geweld, drugs, racisme, taalgebruik, seks, geschiedenis en heilige huisjes. Lucky Luke die niet langer mocht roken, de Amerikaanse Comics Code Authority die buitensporig geweld verbood, tot Charel Cambré die koningin Mathilde iets te wulps afbeeldde.
Lucky Luke die niet langer mocht roken, de Amerikaanse Comics Code Authority die buitensporig geweld verbood, tot Charel Cambré die koningin Mathilde iets te wulps afbeeldde.
Vandaag worden er steeds meer vragen gesteld bij stereotiepe, racistische voorstellingen, zowel in ‘klassieke’ albums van vroeger als in hedendaagse strips. De tentoonstelling legt de onlosmakelijke band bloot tussen de geschiedenis van strip en de geschiedenis van censuur. Op het einde van de expo legt cartoonist Kim Duchateau zijn ervaringen met censuur uit in een video.
De tentoonstelling neemt je visueel mee door een eeuw van spanningen. Met aan de ene kant tekenaars en scenaristen, en aan de andere kant uitgevers, hoofdredacteurs, pastoors en politici. Op een punt in onze geschiedenis waarop vrijheid van meningsuiting sterk onder druk staat, en cartoonisten, (grafische) journalisten maar ook stripauteurs hun woorden en tekeningen op een goudschaaltje moeten wegen, wekt Duizend bommen en castraten de nodige vraagstukken op over de evolutie van de tijdsgeest.
Deze educatieve tentoonstelling is tot 16 mei in het Paleis voor Schone Kunsten te zien en gaat daarna op tournee.
Tickets: € 4. Reserveer je kaartje via de website van BOZAR.
Curator: Kurt Morissens.
Samenwerking: Stripgids/Vlaams Documentatiecentrum voor de Strip, Uitgeverij Vrijdag.
Steun: Vlaamse Overheid, Turnhout
