Stripauteur Judith Vanistendael kreeg vanavond in Tour & Taxis een cheque van 10.000 euro, het prijzengeld verbonden aan de Bronzen Adhemar 2022. Ze kreeg die cheque uit handen van de Turnhoutse schepen van Cultuur, Astrid Wittebolle, bij de start van het Brusselse BD Comic Strip FestivalStripfeest. De Bronzen Adhemar is de belangrijkste stripprijs van Vlaanderen
Op 8 november zal Vlaams minister van Cultuur Jan Jambon haar het bijhorende felbegeerde bronzen beeldje overhandigen in de Warande in Turnhout. Die avond opent ook een overzichtstentoonstelling van het werk van Judith Vanistendael, een expo die in 2023 naar het Stripmuseum in Brussel verhuist. De Bronzen Adhemar is een van de negen ‘Atomiumprijzen’ die op het Brusselse Stripfeest wordt uitgereikt
“Judith Vanistendael krijgt de Bronzen Adhemar voor haar indrukwekkend oeuvre, haar sterke persoonlijkheid, haar creativiteit, haar enorme tekentalent en haar invloedrijke rol die zij opneemt naar de jonge generatie stripauteurs.” (uit het juryverslag)
Judith Vanistendael (°Leuven, 1974) is de 23ste laureaat van de Bronzen Adhemar, en na na Erika Raven in 1987 de tweede vrouw die deze prijs wint. De Bronzen Adhemar, die al sinds 1977 tweejaarlijks wordt uitgereikt door Stripgids, is de belangrijkste bekroning voor een Vlaamse stripauteur. De prijs was tussen 2003 en 2015 ook de officile Vlaamse Cultuurprijs voor de Strip (Ultima). Sinds 2018 wordt deze ondersteund door de Stad Turnhout, bakermat van Stripgids.
De jury, die samengesteld werd door Stripgids, bestond dit jaar uit Charel Cambré (Laureaat Bronzen Adhemar 2020), Ronald Grossey (Uitgeverij Vrijdag), Isabelle Debekker (directrice van het Belgisch Stripcentrum), Peter Leysen (striprecensent Cutting Edge), Michael Cornelissen (coördinator Publiekswerking van de Bibliotheek Turnhout) en Shamisa Debroey (illustrator, stripauteur en programmatrice bij deSingel).
“Ik had het helemaal niet verwacht. Maar blij ben ik wel: ik vind het een hele eer.” Judith Van Istendael
In het juryverslag lezen we: “Met Judith Vanistendael bekroont de jury een echte ambassadeur van de strip die met haar werk een breed en een internationaal publiek bereikt. Vanistendael levert consequent goede strips af met een maatschappelijke relevantie en dat telkens weer in een andere stijl die toch haar stempel blijft dragen. Niet alleen haar werk wordt geprezen, ook haar invloed op de jongere generatie stripmakers ontgaat de jury niet.
De lijst van genomineerden die de jury had samengesteld was heel divers. Het was een mix van jong en oud, ervaren rotten en jong talent, traditionele en experimentele stripauteurs, . Het is dan ook voor de jury een aangename verrassing dat Vlaanderen zoveel potentiële kandidaten heeft die de Bronzen Adhemar kunnen winnen. Verbazing alom echter bij de naam Judith Vanistendael waarvan sommige juryleden dachten dat ze de Bronzen Adhemar al lang in haar prijzenkast staan had. Het is een evidentie dat de belangrijkste stripprijs van Vlaanderen aan haar wordt uitgereikt.
Het oeuvre van Judith Vanistendael is indrukwekkend. Haar debuut in 2007 ‘De maagd en de neger’ wordt terecht een klassieker genoemd. In 2012 verscheen ‘Toen David zijn stem verloor’ waarmee ze drie Eisner Awards-nominaties binnenhaalde, een van de belangrijkste striprijzen in Amerika. ‘Mikel’ (2016) werd dan weer meteen in het Frans en Spaans uitgebracht en met ‘Penelope’ (2019) brengt ze een hartverscheurend verhaal over ambitie en breekbare keuzes. De Willy Vandersteenprijs, de prijs die Stripgids en Sabam uitreiken voor het beste album van het jaar, kreeg ze in 2021 voor haar ‘De Walvisbibliotheek’, dat ze samen met topscenarist Zidrou maakte.
Opvallend in haar werk is dat al haar strips maatschappelijk relevante onderwerpen behelzen. Ze raken en ontroeren. En ook al schrijft ze niet steeds haar verhalen zelf, toch is het handschrift van het scenario telkens helemaal ‘Judith’. Zij durft in te gaan tegen haar scenaristen en zet het verhaal naar haar hand. Zo maakt ze van elk boek een kunstwerk dat ook internationaal potten breekt. Vanistendael is een meester in sfeerschepping en scenografie.
Elk boek staat op zich, maakt indruk en wordt door Judith Vanistendael telkens met nieuw materiaal of een andere techniek gemaakt. Creativiteit in uitvoering en iemand die niet stilstaat maar bij elke nieuwe strip evolueert of minstens een andere weg inslaat.
Met een overgrote meerderheid beslist de jury om Judith Vanistendael de Bronzen Adhemar toe te kennen voor haar indrukwekkend oeuvre, haar sterke persoonlijkheid, haar creativiteit, haar enorme tekentalent en haar invloedrijke rol die zij opneemt naar de jonge generatie stripauteurs.”
Expo Turnhout en Brussel
Op 8 november opent in cultuurhuis deWarande in Turnhout een overzichtstentoonstelling van het werk van Judith Vanistendael. De expo is voor het grote publiek te bezoeken van 9 november tot 18 december. Dat is meteen ook een van de blikvangers van het Rock Paper Pencil Festival dat op 11 november 2022 plaatsvindt in de Warande. Het festival is de eigenzinnige opvolger van de historische Stripgidsdagen en het Stripgids Festival en is een organisatie van de stad Turnhout, de provincie Antwerpen en Stripgids. Rock Paper Pencil wil innovatie in de grafische sector stimuleren en een platform bieden voor nieuw talent.
Net zoals de tentoonstelling van de vorige laureaat, Charel Cambré, verhuist de tentoonstelling van Judith Vanistendael, met steun van Literatuur Vlaanderen, in het voorjaar van 2023 naar het Belgische Stripcentrum in Brussel.
